12 AYDIR UYGULANMAYAN DANIŞTAY KARARI UYGULANMALIDIR

DEĞERLİ KAMUOYU
 
Danıştay 12. Daire Kararının İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından onanması sonrası karar ile ilgili çeşitli platformlarda spekülasyonlar yapıldığı görülmüş ve kamuoyunu bilgilendirmek amacı ile açıklama yapma gereği duyulmuştur.
 
Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü (DHMİ) çalışanlarına Havacılık Tazminatı adında bir ek ödeme yapmaktadır. Üç gurup olarak yapılan bu ödemelerde aynı işi yapan teknik personelden elektronik personeline üst seviyede ödeme yapılırken, elektrik personeline ise çok daha düşük bir ödeme yapılmaktadır. Derneğimiz üyelerinin yaşadığı bu mağduriyetin giderilmesi için;
 2012 yılında DHMİ Genel Müdürlüğüne bir dilekçe ile başvuru yapılarak Yüksek Planlama Kurulu (YPK) kararında elektrik personelinin, elektronik personeli ile aynı tazminatı almasının önündeki kısıtlama olan;
 
1-“ Eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olup; ... “ ibaresinin kaldırılması,
2- “Elektrik ve makine/motor personeline de (Mesleki pozisyonlarına paralel olarak) Ek-1 sayılı cetvelde elektronik personeli için belirlenmiş olan havacılık tazminatı oran ve usulünün aynen uygulanması, talep edilmiştir.
 
Bu dilekçemize cevap olarak, DHMİ Genel Müdürlüğü, elektrik personelinin hem seyrüsefer hizmeti verdiği, hem de havalimanı işletme hizmeti verdiği gerekçesi ile derneğimizin bu talebini RED etmiştir. Bunun üzerine hukuki süreç başlamış.
 
Derneğimiz tarafından Danıştay 11. Dairesinde açılan davada RED kararı çıkmış, bunun üzerine İdari Dava Daireleri Kurulu’na (İDDK) yapılan itiraz sonucu, İDDK 2019 yılında Danıştay 11. Dairesinin kararını bozarak;
 
  • Havacılık tazminatı konusundaki uluslararası uygulamalarda ve EUROCONTROL ilkelerinde hava seyrüsefer hizmetlerinde görev yapacak personel için "eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olmak" gibi bir eğitim koşuluna yer verilip verilmediği,
  • Seyrüsefer sistemlerinde görev yapan elektrik personelinin ücretlerinin birim maliyete dahil olup olmadığı,
  • Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü'nün mevzuatında havalimanlarında çalışan elektronik personeli ile elektrik ve makine/ motor personelinin görev yeri ve görev alanların ne olduğu,
  • Elektrik mezunu olup, elektronik mezunları gibi doğrudan hava seyrüsefer hizmetlerini yerine getiren personel olup olmadığı ve bu bağlamda, anılan personelin yaptıkları işin niteliği.
 
Konularının ARAŞTIRILARAK karar verilmesi gerektiğine hükmederek kararı ilk derece mahkemesi olan Danıştay 12. Dairesine göndermiştir.
  
Danıştay 12. dairesi gerekli araştırmaları yapmış kurum ve dernek tarafından verilen bilgi ve belgeleri inceleyerek dava konusu kısıtlamanın EUROCONTROL prensiplerine aykırı olduğu ve elektrik personelinin seyrüsefer hizmeti verdiğine kanaat getirerek 2012/T-9 sayılı YPK kararında yer alan ve elektrik ile makine/motor personelinin haklarını engelleyen;
  1. “Eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olup”; . " ibaresini İPTAL etmiş. 
  2. Elektrik ve makine/motor personeline de (Mesleki pozisyonlarına paralel olarak) Ek-1 sayılı cetvelde elektronik personeli için belirlenmiş olan havacılık tazminatı oran ve usulünün aynen uygulanmasına” karar vermiştir.
Bahse konu karar Cumhurbaşkanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından temyiz edilmiş.
 
Sonuç olarak;  İDDK 17/10/2022 tarihinde verdiği karar ile Davalı idarelerin temyiz istemlerinin reddine, Danıştay 12.Dairesinin kararını ONANMASINA karar vermiştir. 
 
Bu noktada bazı kesimlerce İDDK onama kararındaki hukuki değerlendirme kısmında yer alan;
 
“ Öte yandan, Eurocontrol Maliyetlerin Karşılanması sisteminde, hava seyrüsefer hizmetlerine yönelik olmayan maliyetlerin ödenmesinin söz konusu olmaması ve sadece hava seyrüsefer faaliyet alanında hizmet verenlerin "maliyetleri tamamen karşılanan personel" kategorisinde olması karşısında, Dairece verilen iptal kararı, bu faaliyet alanında hizmet vermeyen kişilere havacılık tazminatı ödenmesi sonucunu doğurmamaktadır.” açıklaması sulandırılmaya çalışılarak yargı kararı yok sayılmaya çalışılmaktadır.
 
Bu açıklama kararın, muhatapları olan elektrik ve makine motor personeli dışında kalan, seyrüsefer hizmeti vermeyen farklı branştaki meslek grupları için veya havacılıkla ilgili farklı hizmet dalları için tazminat ödenmesi sonucunu doğurmadığını ifade etmektedir.
 
Elektrik personeli için en ufak bir yoruma bile gerek kalmamıştır ve YARGI KARARI NETTİR. Anlaşılması için bir kez daha vurguluyoruz;
 
Danıştay 12. Dairesi, tarafların sunduğu bütün resmi belgeleri ve bilgileri incelemiş, elektrik personelinin hava seyrüsefer faaliyet alanında hizmet verdiğini ve "maliyetleri tamamen karşılanan personel" kategorisinde yer aldığını bu nedenle de,
 
ELEKTRİK VE MAKİNE/MOTOR PERSONELİNE DE (MESLEKİ POZİSYONLARINA PARALEL OLARAK) EK-1 SAYILI CETVELDE ELEKTRONİK PERSONELİ İÇİN BELİRLENMİŞ OLAN HAVACILIK TAZMİNATI ORAN VE USULÜNÜN AYNEN UYGULANMASINA” KARAR VERMİŞTİR VE İDDK TARAFINDAN BU KARAR ONANMIŞTIR.
 
 
 
CUMHURBAŞKANLIĞI İLE ULAŞTIRMA VE ALTYAPI BAKANLIĞI DA DANIŞTAY KARARININ  UYGULANMASI TALİMATINI VERMİŞTİR
 
T.C. Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürlüğü; Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na yazdığı 11.08.2022 tarih ve 98263 sayılı yazı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ’da DHMİ Genel Müdürlüğü’ne yazdığı 22/08/2022 tarih ve 577627 sayılı yazısı ile Danıştay kararına göre halihazırda yürürlükte olan 22/10/2020 tarihli ve 3117 sayılı Cumhurbaşkanı kararının Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olarak yeniden hazırlanması ve Bakanlığa gönderilmesi talimatını vermiştir.
 
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “kararların sonuçları” başlıklı 28. maddesinin 1 ila 4. fıkraları uyarınca; “1. Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez, denmesine rağmen ne yazık ki;
 
Danıştay 12. Dairesi Karar tarihi olan 24.06.2021 tarihinden itibaren                   18   ay
Cumhurbaşkanlığı’nın yazı yazdığı 11.08.2022 tarihinden itibaren                       4,5  ay
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın yazı yazdığı 22.08.2022 tarihinden itibaren    4    ay dan fazla süre geçmiş olmasına rağmen henüz karar uygulanmamıştır.
 

Temyiz dairesi olan İDDK tarafından da onanmış dolayısıyla da kararın uygulanmasının önünde hiçbir engel kalmamıştır ve ivedilikle uygulanması gerekmektedir.

 
KARARIN UYGULANMADIĞI SÜREÇTE NE OLDU
  
EUROCONTROL üyesi ülkeler her yıl KASIM ayında EUROCONTROL de toplantıya katılarak takip eden yıl için hava sahalarında uygulayacakları birim ücreti belirler. Türkiye de bu süreçte birim ücreti TL olarak belirlenip Euro’ya çevirerek EUROCONTROL e bildirir. Türkiye 2021 KASIM ayında 2022 yılı için uygulanacak birim ücreti 30,55 EURO olarak belirlemiştir.

Dünya’da yaşanan ekonomik kriz, yüksek enflasyon, kur artışları ülkemizi ve ülkemiz havacılığını da etkilemiştir. Türkiye’nin de üyesi olduğu EUROCONTROL’e üye 41 hizmet sağlayıcı bu krizden etkilenmemek için hızla önlemlerini almış, Avrupa Birliği ülkeleri para birimi Euro olduğu için 26 ülke kur artışlarından etkilenmemiş dolayısı ile birim ücretlerinde herhangi bir değişiklik yapmamışlardır.
 
Ancak içinde Türkiye’nin de olduğu EUROCONTROL üyesi 15 ülke kur artışı ve yüksek enflasyondan etkilenmiştir. Bu ülkelerden 7 tanesi birim ücretini arttırmış, örneğin Ermenistan birim ücretini 47,2 Euro’dan  68,57 Euro’ya, Gürcistan ise 46,24 Euro’dan 62,17 Euro’ya çıkarmıştır.

Kurda yaşanan artıştan dolayı Türkiye’nin birim ücreti 30,55 EURO dan daha yılın başında Ocak ayında 20,43 EURO’ya, Kasım ayında ise 16,83 EURO’ya düşmüştür ( Enflasyon oranı %15’den yüksek olan ülkeler birim ücretini Euro olarak sabitleyebilir). Birim ücretteki bu düşüşten dolayı Ocak ayında 9,5 Milyon EURO, Temmuz ayında 21,9 milyon EURO, 11 aylık dönemde ise yaklaşık 180,6 Milyon Euro kayıp yaşamıştır.  
SAYGILARIMIZLA
HAVELTED
Havacılık Elektriği Teknik Elemanları Derneği